SIGN IN YOUR ACCOUNT TO HAVE ACCESS TO DIFFERENT FEATURES

FORGOT YOUR PASSWORD?

FORGOT YOUR DETAILS?

AAH, WAIT, I REMEMBER NOW!
POLSKA PO GODZINACH: KULTURA | WIEDZA | GOSPODARKA, PORTAL POLSKA PO GODZINACH ONLINE
  • ZALOGUJ SIĘ

Polska. Po godzinachPolska. Po godzinach

  • START
  • O NAS
  • DO POBRANIA
  • KONTAKT
PO GODZINACHNA LUZIE
0
wtorek, 11 stycznia 2022 / opublikowany w: Ekologia, Przyroda, Środowisko

Zmiany klimatu – prawdziwe czy wymyślone?

Klimat to uśrednione warunki pogodowe na danym obszarze w ciągu 30 lat – taka jest definicja Światowej Organizacji Meteorologicznej. Pogoda to chwilowe wartości parametrów meteorologicznych. W tych okolicznościach twierdzenie, że klimat zmienił się w ciągu 3-5 lat jest nieuprawnione:  zmieniła się tylko pogoda.

Ocena zmian klimatu wymaga wieloletnich badań, a wręcz porównania obserwacji kilku pokoleń meteorologów. Poszczególne sezony mogą się bardzo różnić pod względem pogody i odbiegać od średniej (nawet o 3-4 stopnie rok do roku).  W geologicznej skali czasu klimat zmienia się stale. Ostatnie ocieplenie trwa od około 20 tysięcy lat i szacowana temperatura globalna wzrosła w tym czasie o blisko 4 stopnie. Wzrost ten nie był jednostajny: najcieplej było 4-8 tys. lat temu, ponownie nieco cieplej w okresie rzymskim i w średniowieczu. Po ochłodzeniu o ok. 0,5 st. w XVII wieku (tzw. mała epoka lodowa) temperatura w wielu punktach pomiarowych zaczęła ponownie rosnąć 100-150 lat temu. 

Tundra i lodowiec.

Pomiary temperatury

Dawni Polacy dzielili lata na „grzybne” czyli z dużymi opadami i względnie niskimi temperaturami oraz „miodne” czyli gorące i suche. Anomalie pogodowe i inne nietypowe zjawiska przyrodnicze w XVIII-XIX wieku opisuje np. „Kronika klęsk elementarnych w Galicji” wydana w roku 1939. Gdy kilkaset lat temu rozpoczęto precyzyjne badania meteorologiczne używano różnych skal i różnych sprzętów pomiarowych. Skala Farenheita została wprowadzona w 1724 r., skala Reaumura w 1731 r., a Celsiusa w 1742 r. (początkowo była „odwrócona”).

W starych obserwatoriach początkowo dokonywano pomiarów 2-3 razy dziennie z dokładnością do 1-1/2 stopnia, następnie co godzinę, a nowoczesne stacje rejestrują dane w dowolnie ustawionych interwałach czasowych, z dokładnością do 0,1 st. Przeliczenie  dawnych odczytów na nowe i porównanie średnich uzyskanych różnymi metodami  jest obarczone pewnym błędem. Wpływ na wyniki ma też lokalizacja stacji pomiarowych, która w wielu przypadkach odbiegała i nadal odbiega od zalecanej.

Kolejnym zjawiskiem zaburzającym wyniki pomiarów temperatury jest miejska wyspa ciepła, zauważona już przez starożytnych Rzymian, opisana naukowo na przykładzie Londynu w roku 1810. Wyspy ciepła na terenach zurbanizowanych charakteryzują się podwyższoną temperaturą dzienną i średnią oraz osłabionym ochładzaniem w porze nocnej, co jest spowodowane nagrzewaniem  budynków, brakiem zieleni i  dodatkowym uwalnianiem „domowej” energii cieplej do środowiska. Różnice mogą sięgać nawet 3-5 stopni w porównaniu do terenów pozamiejskich.

Większość najstarszych obserwatoriów meteo  jest zlokalizowana na terenach miast:  w klasztorach, uniwersytetach, rezydencjach, później na lotniskach. Pierwotnie często były to peryferia miast, ale po 100-200 latach zostały wchłonięte przez organizmy miejskie i znalazły się w obrębie wysp ciepła.  W tej sytuacji wyniki i trendy należy interpretować bardzo ostrożnie, w odniesieniu do sytuacji na większych i reprezentatywnych obszarach.

W Polsce  jedną z najdłuższych serii pomiarów meteorologicznych ma Warszawa. Zostały rozpoczęte w roku 1654, ale zachowały się wyniki od roku 1779.  Od końca XVIII w do połowy XX w temperatury były względnie stabilne, a stopniowy wzrost zaobserwowano po roku 1950, z „przyspieszeniem ” w ciągu ostatnich 20 lat. 

Para wodna a efekt cieplarniany

Trudno precyzyjnie określić jaki udział mają w tym czynniki ludzkie (w tym miejska wyspa ciepła), jaki zjawiska naturalne (zmiany cyrkulacji oceanicznych, wulkany) i czynniki kosmiczne (aktywność słońca, zmiany orbitalne Ziemi [cykle Milankovicia] i przeloty komet) albo inne nieznane mechanizmy. Niewątpliwie stopień przekształcenia powierzchni Ziemi  i zużycie energii (a wtórnie uwalnianie ciepła do środowiska) osiągnęły rozmiary niespotykane wcześniej  w historii ludzkości.  Rola uwalniania do środowiska energii cieplnej dowolnego pochodzenia jest przeważnie zaniżana, a rola emisji CO2 zawyżana – dwutlenek węgla odpowiada jedynie za 6-8 proc. tzw. efektu cieplarnianego, a głównym gazem cieplarnianym  jest para wodna.

W protokole z Kioto z 1997 r. umownie przyjęto, że para wodna nie jest gazem cieplarnianym, mimo, że ma największy wpływ na akumulację energii w atmosferze. Środowisko podgrzewają nie tylko zużywane paliwa kopalne, ale też fotowoltaika i elektrownie atomowe (para wodna z instalacji chłodzących) oraz produkcja aparatury  dla „czystych” źródeł energii. Polska ma udział około 0,9-1 proc. w światowej emisji CO2, a cała Unia Europejska ok. 10 proc. W UE ta emisja od kilku lat w zasadzie nie rośnie, ale zwiększa się w niektórych krajach azjatyckich.

Umiarkowanym pocieszeniem może być fakt, że kopalne surowce energetyczne wystarczą jeszcze tylko na kilkadziesiąt lat. Paradoksalnie walka z zapyleniem powietrza sprzyja wzrostowi temperatury. Polska znajduje się w o tyle dobrej sytuacji, że autentyczny wzrost temperatury o 1-2 stopnie nie spowoduje klęski środowiskowej, a jedynie może zmniejszyć koszty ogrzewania zimowego i   upodobnić klimat do obecnie występującego we Francji, Bułgarii albo na Wyspach Brytyjskich. Kraje położone bardziej na południe są w trudniejszej sytuacji, bo wzrost o 2 stopnie może powodować wystąpienie klimatu pustynnego i znaczących niedoborów wody, bardzo ograniczających normalne życie i wiele gałęzi produkcji. 

Zmiany klimatu nie przebiegają podobnie w różnych regionach i w jednych miejscach mogą być długo nieodczuwalne, a w innych radykalne zmiany mogą wystąpić w ciągu kilkunastu-kilkudziesięciu lat.  Prognozowanie zmian klimatu na podstawie modeli komputerowych nie jest tak dokładne, jakbyśmy tego oczekiwali: w najnowszym raporcie klimatycznym przestawiono aż  5 scenariuszy zmian, przy czym niezależnie od stopnia redukcji emisji CO2 przed najbliższe 20-30 lat nie należy się spodziewać wyraźnych zmian warunków termicznych i wilgotnościowych. Niezależnie od rozwoju sytuacji warto rozsądnie i oszczędnie gospodarować surowcami energetycznymi i zasobami wodnymi na poziomie krajowym i lokalnym.

Tekst i zdjęcia: Przemysław Stolarz          

TAGI: klimat, pogoda, Przemysław Stolarz

WYBRANE DLA CIEBIE

Pomniki przyrody – pomniki historii
Klęski żywiołowe – czy możemy się przed nimi bronić?
Drzewa pożyteczne i mało znane

You must be logged in to post a comment.

Najnowsze artykuły

  • Pozytywna zmiana z programem ,,WzMOCnij swoje otoczenie’’ – dodatkowe wyposażenie wielofunkcyjnej sali multimedialnej

    Parafia św. Brata Alberta w Warszawie-Wesołej j...
  • Pozytywna zmiana z programem ,,WzMOCnij swoje otoczenie’’ – dodatkowe wyposażenie wielofunkcyjnej sali multimedialnej

    Parafia św. Brata Alberta w Warszawie-Wesołej j...
  • Remont na dużą skalę – wymiana pokrycia dachowego na kościele

    Wymiana dachu to zawsze duże przedsięwzięcie, w...
  • „W internetowym oceanie nie daj się złapać na haczyk” – TAURON przestrzega

    Jak bronić się przed phishingiem – pokazuje w n...
  • Lekcje stoicyzmu na dziś

    Nie słabnie moda na stoicyzm, czego dowodem jes...

ARCHIWALNE

  • Grudzień 2022
  • Listopad 2022
  • Kwiecień 2022
  • Marzec 2022
  • Luty 2022
  • Styczeń 2022
  • Grudzień 2021
  • Listopad 2021
  • Październik 2021
  • Wrzesień 2021
  • Lipiec 2021
  • Czerwiec 2021
  • Maj 2021
  • Kwiecień 2021
  • Marzec 2021
  • Luty 2021
  • Styczeń 2021
  • Grudzień 2020
  • Listopad 2020
  • Październik 2020

Kategorie

  • Aktywność fizyczna
  • Architektura
  • Bez kategorii
  • Budownictwo
  • Czas wolny
  • Dzieci
  • Edukacja
  • Ekologia
  • Ekonomia
  • Felieton
  • Film
  • Finanse
  • Gospodarka
  • Historia
  • Książki
  • Kulinaria
  • Literatura
  • Malarstwo
  • Media
  • Medycyna
  • Muzyka
  • na luzie
  • Najnowsze artykuły
  • Nauka
  • Nieruchomości
  • Pasja
  • Praca
  • Prawo
  • Przemysł
  • Przestrzeń publiczna
  • Przyroda
  • Psychologia
  • Religia
  • Rodzina
  • s1
  • s2
  • Samorząd
  • Społeczeństwo
  • Sport
  • Środowisko
  • Styl życia
  • Sylwetki
  • Sztuka
  • Technika
  • Technologia
  • Test
  • Turystyka
  • Ubezpieczenia
  • Warszawa
  • Wychowanie
  • Wywiad
  • Zdrowie
  • zrównoważone budownictwo

PO GODZINACH W MEDIACH SPOŁECZNOŚCIOWYCH

BIURO REKLAMY

mateusz.jarecki@
p
ogodzinach.info

NOTY PRAWNE

Polityka prywatności
Cookies

WYDAWCA

Independent Media Company
Bartosz.Wieczorek

WYDAWCA ONLINE

Biocomo Sp. z o.o.
Dariusz Ziółkowski

Portal wykonany przez: Dariusz Ziółkowski

do góry