SIGN IN YOUR ACCOUNT TO HAVE ACCESS TO DIFFERENT FEATURES

FORGOT YOUR PASSWORD?

FORGOT YOUR DETAILS?

AAH, WAIT, I REMEMBER NOW!
POLSKA PO GODZINACH: KULTURA | WIEDZA | GOSPODARKA, PORTAL POLSKA PO GODZINACH ONLINE
  • ZALOGUJ SIĘ

Polska. Po godzinachPolska. Po godzinach

  • START
  • O NAS
  • DO POBRANIA
  • KONTAKT
PO GODZINACHNA LUZIE
0
czwartek, 25 listopada 2021 / opublikowany w: Książki, Literatura, Społeczeństwo

Pieśń żałobna dla Agnes Bain

Przenikliwy obraz życia górniczych rodzin epoki Margaret Thatcher przeistacza się w dziele Douglasa Stuarta w studium człowieczeństwa wystawionego na okrutne próby. Walka o godność i miłość kończy się porażką, ale sama walka pokonanej Agnes dają nadzieję. Jej postawa ostatecznie chroni przed złem jej syna – dziecko doświadcza piekła, ale nie ulega złu.

Agnes Bain całe swego niedługie życie walczyła z mężczyznami, dziećmi, rodziną, obcymi, a także swoim nałogiem. Walczyła, będąc przerażająco samotną i wyobcowaną, niezrozumianą przez nikogo. Kochaną tylko przez swego najmłodszego syna Shuggiego, choć i to nie może być do końca pewne. Shuggie jako dziecko chciał mieć normalny dom i normalną matkę i uważał, że jak się dobrze „postara” to jej pomoże. Nie była to zdrowa relacja.

Glasgow. Domy wzdłuż Hillsborough Road.

W porażającej swym naturalistycznym stylem książce „Shuggie Bain” Douglas Stuart przedstawia nam losy jednej z rodzin, żyjącej w „górniczej” dzielnicy Glasgow za czasów rządów Margaret Thatcher. Wszechobecna bieda i wynikająca z niej tymczasowość i bylejakość życia dają nam niezwykle ponury, ale i tchnący realizmem opis życia ludzi, którzy walczą o codzienny byt. Mężczyźni, jeśli mają szczęście to ciężko pracują na utrzymanie licznych rodzin, kobiety zaś są przykute do domów i dzieci, zajęte nieustanym karmieniem i ubieraniem swego potomstwa.

Na marginesie, dzieci tworzą w książce swoisty świat, zimny i okrutny, bezwzględny dla słabszych, powtarzając bezwiednie mechanizmy przemocy, które znają ze świata dorosłych. A w nim trwa bezwzględna walka o przetrwanie, nie w obawie o życie, ale o jego godność. Agnes Bain cierpi bardziej od innych, gdyż jest bardziej wrażliwa. Nie godzi się jedynie na los żony i matki. Chce od życia więcej. Bardzo dba o swój wygląd, makijaż i ubranie, czym wyróżnia się z otoczenia, jej niezaspokojona potrzeba piękna i miłości pcha ją w stronę przekraczania granic.

Bardzo długo w walce o zachowanie człowieczeństwa towarzyszy jej właśnie wysokie poczucie własnej godności, to dzięki niemu podnosi się z największych upadków i niezrażona wychodzi życiu znowu naprzeciw. Nie poddaje się. Książka Stuarta to głównie pochwała człowieczeństwa, które rzucone zostało w nieludzkie, piekielne wręcz kręgi dzielnic Glasgow. „Gdy przynosiła sobie wstyd piciem, nazajutrz podnosiła się, wkładała najlepszy płaszcz i stawała czoła światu. Gdy miała pusty brzuch, a jej dzieci były głodne, układała włosy i kazała światu myśleć, że wszystko gra”.

Typowa kamienica z czerwonego piaskowca w Glasgow w dzielnicy Hyndland.

Arcydzieło, bo tak należy pisać o tej książce, Douglasa Stewarta nie jest tylko  drobiazgowym opisem życia kobiety, która stacza się na dno z powodu swojego alkoholizmu. Alkohol towarzyszy mieszkańcom Glasgow na każdym kroku, jest szybkim i łatwym pocieszycielem. W przypadku Agnes alkohol jest odpowiedzią na niemiłość. Niemiłość męża, niemiłość dzieci, niemiłość świata.

Bohaterowie książki Stuarta ranią się bowiem notorycznie, to ich naturalna reakcja na surowe warunki życia, ich pancerz obronny. I sednem spojrzenia Stuarta jest chyba właśnie precyzyjny opis zranień, jakie doznaje człowiek od innych, zamykając się w sobie i z czasem raniąc najbliższych. Główną osią dramatyczną książki jest relacja syna do Agnes. Z początku Shuggie  jest bez reszty oddany matce, czuły i kochający. Gdy jego brat i siostra tracą już nadzieję, a wcześniej stracił ją mąż Agnes, to on nadal przy niej trwa, znosząc upokorzenia. W końcu i on stanie się dla niej, zniszczonej już przez alkohol, wrogiem, którego trzeba wyrzucić z domu.

Mieszkania w Nitshill, południowej części Glasgow. Nitshill było pierwotnie wioską górniczą.

W istocie to właśnie Shuggie jest głównym obserwatorem dziejących się wydarzeń. Oczyma dziecka patrzymy na świat i poznajemy jego najbardziej koszmarne i obrzydliwe wymiary. Shuggie doznaje morza upokorzeń i wstydu, sam do końca zachowując czułość i miłość do matki. Te „oglądy” świata, które ma Shuggie stanowią wyjątkowe fragmenty książki. Pytamy sami siebie, czemu zło nie zniszczyło tego chłopca, czemu nie zatruło mu serca? Jak zachował godność i człowieczeństwo? Agnes się to nie udało.

Obok warstwy fabularnej książka jest swoistym hymnem na cześć miasta. Glasgow staje nam niemal w oczach, gdy przemierzamy je wraz z bohaterami. Ulice w deszczu, wnętrza taksówek, pofabryczne hałdy, kolejki po cotygodniowy zasiłek, okolice mostów, ale i bogate restauracje czy kamienice w centrum  wyznaczają „scenę”, na które los okrutnie przestawia ludzkie figury. W polskiej literaturze takiego hołdu doczekała się Warszawa w „Złym” Leopolda Tyrmanda.

Z fotograficzną wręcz dokładnością autor pokazuje nam wnętrze domu Agnes, opisuje przedmioty codziennego użytku, rysuje codzienne troski i zmartwienia. Wchodzimy niemal do biednych górniczych mieszkań, pełnych zawsze umorusanych i głodnych dzieci, dotykamy ich losu, słysząc cały czas syk otwieranych puszek piwa. Douglas Stuart dokonał rzeczy wielkiej. Opisał i uwiecznił jeden ze współczesnych fragmentów odwiecznej nędzy ludzkiej. Uczynił to przy tym ze zrozumieniem, a nieraz i z czułością wobec bohaterów.

Wielki hołd należy oddać tłumaczowi Krzysztofowi Cieślikowi, który doskonale wywiązał się ze swojego zadania. Książka jest wspaniale przetłumaczona, doskonale oddaje świat przedstawiony, unaoczniając go niejako przez język czytelnikowi. Bardzo udany okazał się niełatwy zabieg oddania specyficznego języka (gwary) bohaterów przez stworzenie jego polskiego odpowiednika. Szorstki i koślawy język bohaterów doskonale odbija rzeczywistość, w której żyją. Jest jej żywym świadkiem. Wielka to rzecz.

Bartosz Wieczorek

Douglas Stuart, Shuggie Bain, Wydawnictwo Poznańskie, 2021.

Douglas Stuart, Shuggie Bain, Wydawnictwo Poznańskie, 2021.

TAGI: Wydawnictwo Poznańskie

WYBRANE DLA CIEBIE

Jak się spierać?
Czas pożegnań z dawnym porządkiem świata?
Wawerski Przewodnik Sąsiedzki

You must be logged in to post a comment.

Najnowsze artykuły

  • “A jednak żyć się chce!” – ukazała się nowa książka ks. Andrzeja Chibowskiego

    A gdyby tak duszpasterze pisali o swoich parafi...
  • Pozytywna zmiana z programem ,,WzMOCnij swoje otoczenie’’ – dodatkowe wyposażenie wielofunkcyjnej sali multimedialnej

    Parafia św. Brata Alberta w Warszawie-Wesołej j...
  • Pozytywna zmiana z programem ,,WzMOCnij swoje otoczenie’’ – dodatkowe wyposażenie wielofunkcyjnej sali multimedialnej

    Parafia św. Brata Alberta w Warszawie-Wesołej j...
  • Remont na dużą skalę – wymiana pokrycia dachowego na kościele

    Wymiana dachu to zawsze duże przedsięwzięcie, w...
  • „W internetowym oceanie nie daj się złapać na haczyk” – TAURON przestrzega

    Jak bronić się przed phishingiem – pokazuje w n...

ARCHIWALNE

  • Luty 2023
  • Grudzień 2022
  • Listopad 2022
  • Kwiecień 2022
  • Marzec 2022
  • Luty 2022
  • Styczeń 2022
  • Grudzień 2021
  • Listopad 2021
  • Październik 2021
  • Wrzesień 2021
  • Lipiec 2021
  • Czerwiec 2021
  • Maj 2021
  • Kwiecień 2021
  • Marzec 2021
  • Luty 2021
  • Styczeń 2021
  • Grudzień 2020
  • Listopad 2020
  • Październik 2020

Kategorie

  • Aktywność fizyczna
  • Architektura
  • Bez kategorii
  • Budownictwo
  • Czas wolny
  • Dzieci
  • Edukacja
  • Ekologia
  • Ekonomia
  • Felieton
  • Film
  • Finanse
  • Gospodarka
  • Historia
  • Książki
  • Kulinaria
  • Literatura
  • Malarstwo
  • Media
  • Medycyna
  • Muzyka
  • na luzie
  • Najnowsze artykuły
  • Nauka
  • Nieruchomości
  • Pasja
  • Praca
  • Prawo
  • Przemysł
  • Przestrzeń publiczna
  • Przyroda
  • Psychologia
  • Religia
  • Rodzina
  • s1
  • s2
  • Samorząd
  • Społeczeństwo
  • Sport
  • Środowisko
  • Styl życia
  • Sylwetki
  • Sztuka
  • Technika
  • Technologia
  • Test
  • Turystyka
  • Ubezpieczenia
  • Warszawa
  • Wychowanie
  • Wywiad
  • Zdrowie
  • zrównoważone budownictwo

PO GODZINACH W MEDIACH SPOŁECZNOŚCIOWYCH

BIURO REKLAMY

mateusz.jarecki@
p
ogodzinach.info

NOTY PRAWNE

Polityka prywatności
Cookies

WYDAWCA

Independent Media Company
Bartosz.Wieczorek

WYDAWCA ONLINE

Biocomo Sp. z o.o.
Dariusz Ziółkowski

Portal wykonany przez: Dariusz Ziółkowski

do góry