Wywiad z Andżeliką Gackowską – leśnikiem i wicedyrektorem Lasów Miejskich w Warszawie.
Jakie są największe problemy z ochroną Lasów Miejskich w Wesołej?
Największym problemem ochrony całości lasów jest presja budowlana (inwestycyjna) – co widać np. na mapach do studium z 2006 r. Dotyczy to w dużym stopniu otuliny Mazowieckiego Parku Krajobrazowego, gdzie przeważają grunty prywatne.
Czy Lasy Miejskie planują przebudowę drzewostanów w związku z przewidywanymi zmianami klimatycznymi?
Lasy Miejskie działają na podstawie planów urządzeniowych lasów, które są sporządzane co 10 lat. Plan może być zmodyfikowany w razie klęsk żywiołowych albo innych nadzwyczajnych zdarzeń. Stopniowa przebudowa lasu jest możliwa i wskazana – zgodnie z możliwościami siedlisk i potrzebami. Leśnicy popierają naturalną przebudowę z umiarkowaną pomocą człowieka. Lasy w Wesołej rosną najczęściej na ubogich siedliskach i często jest to pierwsze pokolenie lasu z nasadzeń powojennych, co powoduje słabą kondycję drzewostanów.
W jakim celu utworzono Mazowiecki Park Krajobrazowy? Czemu służy jego otulina? Czy grozi jej zabudowa?
Park został utworzony w celu zachowania wartości przyrodniczych, historycznych, kulturowych i krajobrazowych charakterystycznych dla środkowego Mazowsza. Otulina zaś zabezpiecza właściwy park przed negatywnym oddziaływaniem terenów intensywnie użytkowanych przez człowieka. Wartości przyrodnicze otuliny w Wesołej są zbliżone do walorów samego parku. Otulina powinna być chroniona (zachowana) jako typowy, możliwie zbliżony do naturalnego i nieporozcinany teren leśny. Dodatkowa ochrona może dotyczyć fragmentów o szczególnych walorach przyrodniczych. Odnośnie zabudowy, to wszystko zależy od polityki planistycznej miasta (samorządu lokalnego). Tereny leśne czy rolne mogą zostać częściowo zabudowane, ale nie taka jest idea zachowania otuliny. Na szczęście w przypadku Wesołej proces zabudowy postępuje stosunkowo wolno, ale jest on w pewnym stopniu chaotyczny.
Jak wpływa Mazowiecki Park Krajobrazowy na mikroklimat Wesołej?
Lasy tworzą specyficzny mikroklimat charakteryzujący się mniejszym ruchem powietrza, większą wilgotnością i mniejszymi zmianami temperatur. Drzewa oczyszczają powietrze z pyłów i wydzielają olejki eteryczne. Różne typy lasu (różne gatunki drzew) wpływają inaczej na człowieka. Najkorzystniej na ludzi działa las sosnowy, który dominuje w Wesołej. W Parku odbywają się też liczne imprezy turystyczne i sportowe (zgłaszane i nie zgłaszane). W dni wolne od pracy z lasów parku korzystają setki mieszkańców. Brak nam precyzyjnych danych na temat indywidualnego ruchu turystycznego, ale ma on wyraźne tendencje wzrostowe, szczególnie, że lasy w Wesołej i w Wawrze to największy zwarty kompleks leśny dostępny w Warszawie. Podkreślę, iż należy korzystać z lasów w rozsądny sposób i zgodnie z przepisami ustawy o lasach. Każdy teren leśny posiada określoną „pojemność turystyczną”, której przekroczenie prowadzi do nieuchronnej degradacji.
Czy Lasy Miejskie planują rozbudowę infrastruktury turystycznej na terenach leśnych w naszej dzielnicy?
Obecnie nowa infrastruktura nie jest planowana – zachęcamy do korzystania z urządzeń turystycznych w Lesie Wawerskim, tras turystycznych, ścieżek rowerowych, stoków narciarskich i placu zabaw w Mazowieckim Parku Krajobrazowym w Wesołej w pobliżu ul. Teodozji.
Jak reagować na spotkanie z dzikami?
Należy zachować się spokojnie, nie puszczać psów luzem (dziki są bardziej zainteresowane psami, niż ludźmi). Nie należy podejmować działań zachęcających dziki do przebywania w sąsiedztwie człowieka: nie należy ich dokarmiać celowo ani wyrzucać resztek żywności albo odpadów ogrodowych do lasu.
Czemu służy azyl dla dzikich zwierząt przy siedzibie Lasów Miejskich?
Azyl pomaga w leczeniu i rehabilitacji dzikich zwierząt, które weszły w nadmiernie bliski kontakt z człowiekiem (głównie na terenie miasta Warszawy). Zwierzęta te są następnie w miarę możliwości wypuszczane na wolność. Należy pamiętać, że azyl nie jest ogrodem zoologicznym i zwierzęta muszą być izolowane od publiczności. Nie mogą być przyzwyczajane do kontaktów z ludźmi (pokazywane, dokarmiane bezpośrednio, głaskane itd.). Oswojone zwierzęta nie mogą wrócić do przyrody, ze względu na trwałe zmiany w ich zachowaniu i brak lęku przed człowiekiem. z
Rozmawiali:
Przemysław Stolarz i Michał Włudarczyk
